جاهای دیدنی تبریز رو قورت بده!
در سرتاسر اینترنت مقاله‌ها و نوشته‌های بسیاری در رابطه با معرفی جاهای دیدنی تبریز و جاذبه های گردشگری تبریز وجود دارد که اکثر آن‌ها حول یک محور محتوا ارائه می‌کنند: ارائه لیست و شرحی خلاصه از تمام مکان های دیدنی تبریز. ما نیز با الگو برداری از همین مطالب موجود در حوزه گردشگری و با توجه به فعالیت‌های بومی و محلی که در این حوزه داشتیم بر آن شدیم پا را فراتر گذاشته و یک صفحه جامع برای معرفی جاذبه‌های گردشگری تبریز بنا کنیم. هدف ما از ایجاد این صفحه پویا و جامع این است که اطلاعات ارزشمند و یکپارچه‌ای در اختیارتان قرار دهیم، تمام نیازهای اطلاعاتی مربوطه را مرتفع سازیم و یک صفحه مرجع برای مراجعه‌های آینده شما بسازیم.
پورتال جامع معرفی جاذبه های گردشگری تبریز
تبریز یکی از بزرگ‌ترین شهرهای کشور در شمال غرب و مرکز استان آذربایجان شرقی است که از نظر تاریخی، فرهنگی و گردشگری همواره مورد توجه بوده است. تغییرات و تحولات سیاسی، تاریخی و اهمیت تجاری تبریز باعث شده است بناها و جاذبه‌های گردشگری و تاریخی زیادی در تبریز ایجاد شوند. گردشگری حوزه‌ی بسیار وسیعی است و بدون دسته‌بندی خُرد نمی‌توان محتوا را به راحتی دسته‌بندی و طبقه‌بندی کرد. برای همین منظور، با استفاده از لینک‌های زیر می‌توانید به راحتی به صفحات جامع زیرمجموعه جاهای دیدنی تبریز مراجعه کنید. البته باید توجه داشت که در این صفحه بیشتر به بناهای تاریخی و جاهای دیدنی که دارای اهمیت تاریخی هستند پرداخته می‌شود و سایؤ حوزه‌های گردشگری (مانند گردشگری سلامت، اقامت در تبریز، مراکز خرید و مراکز تجاری، تفریحی، خدماتی و غیره) برای آینده موکول شده‌اند.
برای آماده سازی این صفحه، ادامه ابتدا بهترین جاهای دیدنی تبریز را به صورت موضوعی و فهرست‌وار ارائه کرده‌ایم. برای این کار، ابتدا فهرست آثار تاریخی تبریز و لیست جاذبه های گردشگری تبریز را گرد هم آورده‌ایم. سپس بر اساس لیست موجود، تمام مکان‌ها و عناوین را طبقه‌بندی کرده و لیست جامعی از دسته‌های عمده گردشگری تبریز به دست آوردیم. به عبارت دیگر در این صفحه می‌توانید لیست تمام جاهای دیدنی تبریز را به تفکیک موضوع ببینید، سپس از هر دسته لیست بهترین مکانهای توصیه شده را برای بازدید انتخاب نمایید.
فهرست محتوا
خانه‌های تاریخی تبریز
اگر بخواهیم مطلبی جامع در مورد دیدنی های تبریز تهیه کنیم، این مطلب بدون اشاره به خانه‌های تاریخی بی‌ارزش خواهد بود. خانه‌های تاریخی، به سه دلیل از جمله بهترین جاهای دیدنی تبریز هستند: 1) آشنایی با فرهنگ، تمدن و تاریخ شهر؛ 2) آشنایی با افراد سرشناس و مشاهیر آذربایجانی که در این خانه‌های می‌زیسته‌اند و 3) بازدید همزمان از موزه‌های مهم تبریز که اکثراً در خانه‌های تاریخی واقع شده‌اند. پیشنهاد می‌کنیم بازدید از خانه‌های تاریخی تبریز را حتماً در برنامه گردشگری خود قرار دهید، چرا که بدون آن‌ها بازدید شما از مکانهای دیدنی تبریز ناقص خواهد بود. خانه‌های تاریخی بیشترین قسم بناهای تاریخی تبریز را تشکیل می‌دهند.
توصیه‌ی ما: خانه کوزه‌کنانی (موزه مشروطه)، خانه امیرنظام گروسی (موزه قاجار)، خانه استاد شهریار، خانه پروین اعتصامی، خانه بهنام یا قدکی.
لیست خانه‌های تاریخی تبریز
خانه کوزه کنانی تبریز (مشروطه)
خانه استاد شهریار
خانه بهنام یا قدکی
خانه اردوبادی
خانه گنجه‌ای زاده
خانه سرخه‌ای
خانه سلماسی (موزه سنجش)
خانه دکتر صحتی
خانه کمپانی (شربت اوغلی)
خانه ساوجبلاغی
خانه حریری
خانه حیدرزاده
خانه امیرکبیر
خانه ستارخان سردار ملی
خانه سلطان القرایی
خانه پروین اعتصامی تبریز
خانه ثقه الاسلام تبریزی
خانه امیرارشد
خانه لاله‌ای
خانه بلورچیان
خانه نیشابوری تبریز
خانه نقشینه تبریز
خانه صرافلار
خانه نعمت‌زاده
خانه امیرپرویز
خانه کوچه مشکیان
خانه صدقیانی
خانه نیکدل
خانه ختایی
خانه سیلابی
خانه امیرنظام گروسی
خانه شیخ محمد خیابانی
خانه حاج شیخ
خانه امیرفاطمی
خانه عهدی
خانه ساعتی
خانه رستگار
خانه فتحی
خانه هنگامی
خانه قالیچی
خانه انصاریان
خانه فتح اله اف
خانه گنجعلی زاده
خانه رحیمی
خانه کاوه
خانه حداد
خانه حسین‌زاده
خانه میرزا محمد ثقه الاسلام
خانه نیکدل
خانه معبودی
خانه صلح جو
خانه و باغ کلانتری
خانه گاسپاریان
خانه حمیدزاده رضوی (میدان نادر)
خانه زمانی
خانه شربت زاده
موزه‌های دیدنی تبریز
از جمله جاذبه‌های گردشگری تبریز مهمی که همواره در تبریز مورد توجه واقع می‌شود موزه‌های تبریز هستند. تا جایی که حتی گاهی به تبریز، شهر موزه‌های تاریخی نیز گفته می‌شود. شهر تبریز در کل حدود بیست و پنج موزه دارد که اگر علاقه‌مند به موزه‌گردی باشید پیشنهاد می‌کنیم از همه آن‌ها بازدید کنید! چرا که هریک از آن‌ها دارای اهمیت ویژه‌ای بوده و می‌تواند تجربه موزه‌گردی ناب و منحصر به فردی را به ارمغان آورد. همانطور که قبلاً نیز به آن اشاره شد، موزه‌ها اکثراً در داخل خانه‌های قدیمی واقع شده‌اند و به همین سبب همپوشانی‌هایی بین این دو دسته از محتوا دیده می‌شود. یک تیر و دو نشان! قبلاً در قسمت خانه‌های تاریخی توصیه شده، به موزه‌های مشروطه، قاجار، استاد شهریار و پروین اعتصامی اشاره شد.
توصیه ما: موزه آذربایجان، موزه سنجش، موزه شهر (عمارت شهرداری و برج ساعت)، موزه عصر آهن
لیست موزه‌های تبریز
موزه آذربایجان
موزه مشروطه
موزه قرآن و کتابت
موزه سنجش
موزه قاجار
موزه عصر آهن
موزه محرم
موزه ادبی شهریار
موزه تاریخ طبیعی آذربایجان
موزه آثار استاد بهتونی
موزه شهدا
موزه شهدای ۲۷ دی
موزه شهرداری تبریز
موزه استانداری
موزه زنده سفال
موزه کاریکاتور
موزه ارامنه
موزه ادب و عرفان
موزه عشایر آذربایجان
موزه هدایای خامنه
موزه فوتبال
موزه تخصصی ایلخانی
موزه سنگ نگاره ها
موزه مردم شناسی جنوب سهند
مساجد تاریخی تبریز
همواره در شهر تبریز و در کل شهرهای ایران، مسجد از جمله مکانهای تاریخی و مذهبی مهمی محسوب می‌شده است و تصمیم‌ها و گردهمایی‌های مهم گذشته (و گاهی حتی اکنون) در داخل آن‌ها انجام می‌شود. بعد از خانه‌های تاریخی و موزه‌ها، مساجد تاریخی از نظر تعداد بیشترین قسم بناهای تاریخی تبریز را به خود اختصاص داده‌اند. مگر اینکه علاقه شدید به مسجدگردی و بازدید از امکان مذهبی داشته و یا مشکل وقت و زمان نداشته باشید، بازدید از تمام مساجد تاریخی تبریز معقول به نظر نمی‌رسد. اگر از جمله گردشگرانی باشید که می‌خواهید تنها مهم‌ترین آثار تاریخی تبریز را ببینید، بازدید از مساجد توصیه شده کافی خواهد بود.
توصیه ما: مسجد کبود، مسجد جامع، مسجد استاد و شاگرد، مسجد ثقه الاسلام
لیست مساجد تاریخی تبریز
مسجد کبود
مسجد شهداء
مسجد ملاکربلایی علی
مسجد استاد و شاگرد
مسجد میر محمود آقا
مسجد خونی
مسجد ثقه الاسلام
مسجد امام جمعه
مسجد کلکته‌چی
مسجد کریم‌خان
مسجد دال ذال
مسجد میدان مقصودیه
مسجد پل سنگی
مسجد قراملک
مسجد جامع (جمعه مسجد)
مسجد حجت‌الاسلام
مسجد خاله اوغلی
مسجد میرزا صادق آقا دینوری
مسجد مفیدآقا
مسجد قیزللی (میرزا یوسف آقا)
مسجد مقبره
مسجد مجتهد
مسجد هفتاد ستون
مسجد آیت‌الله شهیدی
مسجد مولانا (سید المحققین)
مسجد دباغ خانه
مسجد حاج صفرعلی
مسجد سید علی آقا
مسجد بادکوبه‌ای
مسجد اشراقی
مسجد صادقیه
مسجد بنی‌هاشم
مسجد کوچک
مسجد خلخالی
مسجد حاج غفار
مسجد قره باغی
مسجد سفید
مسجد ایپکچیلر (آیت الله اهری)
مسجد آیت الله خسروشاهی
مسجد شهید صدوقی
مسجد حضرت فاطمه
مسجد زاویه
مسجد حاج جعفردایی
مسجد امامزاده (حاجت)
مجموعه بازار تبریز
همانطور که می‌دانید بازار تبریز یکی از بهترین جاهای دیدنی تبریز مطرح در سطح جهان است. بازدید و گردش کامل بازار تبریز به خودی خود نیازمند حداقل دو الی سه روز زمان است، چرا که مساحت آن بیش از یک کیلومتر مربع مساحت بوده و از این رو بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده جهان است. این بازار همچنین در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده است. طراحی بازار طوری انجام شده است که نیازهای افراد داخل خود را کاملاً رفع کند. از جمله چندین مدرسه و مسجد. بسیاری از گردشگران و جهانگردان از رونق و شکوه بازار تبریز تمجید کرده‌اند. در اینجا نیز بخش‌هایی از بازار تبریز که بازدید از آن توصیه می‌شود آمده است.
توصیه ما: (بازارها) راسته بازار جدید و قدیم، بازار کفاشان، بازار صفی، بازار جمعه مسجد، بازار قیزبسدی، بازار شیشه‌گرخانه، بازار امیر، بازار کره‌نی خانا. بازار فرش تبریز، بازار کفاشان، بازار عباسچی – (تیمچه‌ها) تیمچه امیر، تیمچه مظفریه، تیمچه حاجی صفر علی، تیمچه شازدا، تیمچه بزازان، تیمچه صادقیه – (کاروانسراها) کاروانسرای امیر، حاج سید حسین کهنه، کمشکش‌چی‌لر – (سراها) سرای گرجی‌لر، سرای میرزا مهدی، سرای خان، سرای میرزا جلیل، سراب درب عباسی – (دالان‌ها) دالان خونی (قانلی دالان)، دالان میرزا محمد، دالان میرزا مهدی
آرامگاه‌های تبریز
از جمله گروهی دیگر از مکانهای دیدنی تبریز مربوط به اماکن مذهبی، بقعه‌ها و آرامگاه‌های تاریخی و مهم است. شهر تبریز از نظر آرامگاه‌های تاریخی جاهای دیدنی کمی دارد و تعداد آن‌ها می‌تواند انگشت‌شمار باشد. اما باید به این نکته توجه داشت که این آرامگاه‌ها اهمیت تاریخی زیادی دارند، از جمله مقبره الشعرا که آرامگاه بیش از 400 شاعر ایرانی بوده و در واقع یکی از نمادهای شهر تبریز محسوب می‌شود. برای زمان محدود گردشگر تبریز در اینجا فقط به دو مورد اشاره کرده‌ایم؛ البته اگر علاقه‌مند به بازدید از سایر مکانهای دیدنی مذهبی تبریز باشید لیست کاملی نیز برایتان تهیه کرده‌ایم.
لیست آرامگاه‌های تبریز
بقعه سید حمزه
بقعه خواجه علی سیاهپوش
مقبره دو کمال
گورستان قدیمی مسجد کبود
گورستان آشوریان
مقبره انگجی
بقعه سید ابراهیم
بقعه عون بن علی
مقبره چهار منار
مقبره شاه حسین ولی
مقبره الشعراء
برج‌های تاریخی تبریز
از جمله مکانهای دیدنی تبریز برج‌های تاریخی آن است. البته تعداد برج‌های تاریخی بسیار کم و آن‌هایی که ارزش بازدید دارند تنها دو مورد است: برج یانقین (آتش نشانی) و برج خلعت پوشان. به دلیل اینکه برج خلعت پوشان در قسمت خارجی شهر واقع شده است بازدید از آن برای گردشگرانی که زمان محدودی دارند پیشنهاد نمی‌شود. اما خبر خوب اینکه برج یانقین یا آتش نشانی در قسمت مرکزی شهر واقع شده و به راحتی می‌توانید از آن بازدید کنید. البته به این نکته نیز توجه کنید منظور از برج تاریخی، برج‌هایی هستند که در زمان خود برج محسوب می‌شوند و به هیچ عنوان از نظر ارتفاع و تعداد طبقات با برج‌های امروزی قابل قیاس نیستند.
لیست برج‌های تاریخی تبریز
برج خلعت پوشان
برج آتش نشانی
عمارت‌های تاریخی تبریز
در ادامه لیست جاهای دیدنی تبریز عمارت‌های تاریخی را داریم. عمارت و بنای تاریخی از جمله دسته‌های گمراه‌کننده است، زیرا هر چیزی که تاکنون از لیست دیدنی‌های تبریز ارائه کرده‌ایم در واقع نوعی عمارت، بنا و ساختمان است! اما منظور ما از عمارت تاریخی تمام مکان‌ها و بناهایی است که از نظر فرهنگی، تاریخی و گردشگری مهم هستند و در هیچ یک از دسته‌های دیگر قرار نمی‌گیرند؛ مانند ارگ علیشاه که از نمادهای مهم و دیدنی تبریز محسوب می‌شود. هرکدام از بناها و عمارت‌های دیگر که کاربرد مشخص‌تری داشته باشد (مانند عمارت ائل‌گلی/شاهگلی که یک تفرجگاه و پارک تفریحی است) در دسته مربوط به خود لیست شده است.
لیست عمارت‌های تاریخی تبریز
باغ و استخر شاه گلی
ساختمان سعادت
ربع رشیدی
ساختمان شهرداری
ساختمان کتابخانه ملی
باغ و عمارت فتح‌آباد
ساختمان خلیفه گری
باغ و عمارت امیر
ساختمان دفتر ثبت اسناد
حمام‌های تاریخی تبریز
حمام‌های تاریخی نیز از جمله جاهای دیدنی تبریز و تمام شهرهای ایران محسوب می‌شود، چراکه در گذشته که در خانه‌های مردم حمام وجود نداشت، مراجعت عموم مردم به همین حمام‌ها بود، پس انتظار می‌رود در هر شهری مانند تبریز حمام‌های تاریخی و مهمی وجود داشته باشد. تبریز حدود 15 حمام تاریخی تارد که بعضی از آن‌ها تا به امروز نیز فعال مانده‌اند. اما متاسفانه با توجه به بی‌توجی و برخی مسائل اکثر حمام‌های تاریخی تبریز در آستانه تخریب و رهاشده باقی مانده‌اند. در این قسمت از لیست جاهای دیدنی تبریز و با توجه به زمان محدود تنها دو حمام را پیشنهاد می‌کنیم که یکی از آن‌ها در عین حال به یک سفره خانه سنتی تبدیل شده است.
لیست حمام‌های تاریخی تبریز
حمام نوبر (سفره خانه شهریار)
حمام نظافت
حمام شنب غازان
حمام بهار
حمام باغمیشه
حمام نخست
حمام سرهنگ
حمام مهدی خانی
حمام سید گلابی
حمام چرنداب
حمام نعمت‌آباد
حمام شالچیلر
مدارس تاریخی تبریز
مدارس نیز مانند حمام‌های تاریخی از جمله جاهای دیدنی تبریز و هر شهری محسوب می‌شوند که از گذشته تا به امروز در آن‌ها آموزش وجود داشته است. تبریز نیز از نظر مدارس تاریخی غنی است و تعدادی مسجد تاریخی قابل بازدید و مهم وجود دارد. به دلیل اینکه برخی از مدارس هم اکنون فعال هستند (مانند دبیرستان فردوسی) از این رو قرار دادن آن‌ها در فهرست جاهای دیدنی تبریز برای گردشگران ممکن است مناسب نباشد. در اینجا برخی مدارس تاریخی که ارزش بازدید دارند آمده است؛ با اینکه توصیه می‌شود در صورت محدودیت وقت، از این دسته از مکانهای دیدنی نیز صرف نظر کنید.
لیست مدارس تاریخی تبریز
مدرسه طالبیه
مدرسه تومانیان (اسدی)
مدرسه اکبریه
دبیرستان فردوسی
مدرسه رشدیه
دبیرستان توحید (پروین سابق)
مدرسه انوشیروان (شهید بهشتی)
مدرسه دارالفنون
مدرسه حاج صفرعلی
مدرسه جعفریه
مدرسه مموریال
مدرسه حسن پادشاه
مدرسه خواجه‌علی‌اصغر
مدرسه صادقیه
مدرسه طالبیه
مدرسه ظهیریه
مدرسه کاظمیه
مدرسه نصریه
دبیرستان طالقانی (منصور سابق)
کلیساهای تاریخی تبریز
با توجه به اینکه شهر تبریز از نظر تاریخی، جغرافیایی و اقتصادی یکی از مکانهای استراتژیک در گذشته و امروز بوده است، از تمام ادیان و تمام مذاهب در خود سکنه داشته است. به همین سبب از جمله جاهای دیدنی تبریز همچنین به کلیساهای تاریخی مربوط می‌شود. با اینکه تعداد کلیساهای تاریخی و دیدنی تبریز محدود است، اما باید به خاطر داشته باشید که برای یک گردشگر عادی (مسلمان) و بدون دریافت مجوز از وزارت ارشاد امکان بازدید و ورود به کلیسا مهیا نیست. به همین سبب پیشنهاد می‌کنیم اگر مقصد سفر و مجوز خاصی برای بازدید از کلیساهای تاریخی ندارید، می‌توانید به کلی از این جاذبه‌های گردشگری تبریز صرف نظر کنید. با این حال برای علاقه‌مندان لیست کلیساهای تاریخی تبریز در اینجا نیز آمده است.
لیست کلیساهای تاریخی تبریز
کلیسای شوغات مقدس
کلیسای ننه مریم
کلیسای مریم مقدس
کلیسای سرکیس مقدس
کلیسای کاتولیک‌ها
یخچال‌های تاریخی تبریز
یخچال‌های تاریخی و طبیعی تبریز از جمله جاهای دیدنی تبریز هستند که شاید هرگز در لیست برترین‌ها نامی از آن‌ها نبینید. همینطور هم هست! چراکه یخچال‌های تاریخی و طبیعی در مقایسه با سایر مکان های دیدنی تبریز اهمیت گردشگری زیادی ندارند. در این قسمت و در این صفحه نیز تنها به یکی از آن‌ها اشاره شده است که در واقع به یک سفره‌خانه سنتی تبدیل شده است و شاید بخواهید علاوه بر بازدید از یک بنای تاریخی و یخچال طبیعی، یک وعده غذای خود را نیز در آن میل کنید.
لیست یخچال‌های تاریخی تبریز
یخچال له له بیگ (یوشاری)
یخچال بیلانکوه (کلانتر)
یخچال قائم مقام
یخچال صادقیه
پارک‌های بزرگ تبریز
پارک نیز می‌تواند یکی از جاهای دیدنی تبریز باشد، به ویژه وقتی میهمانان و گردشگران تبریز نیازمند استراحت و لذت بردن از منظره و فضای دنج طبیعت (شهری) هستند. تبریز از نظر تعداد پارک‌های بزرگ و دیدنی محدود است، در این قسمت نیز تنها دو مورد از پارک‌های معروف که شاید اسمش را به عنوان گردشگر خارج از تبریز شنیده باشید آورده‌ایم. البته پارک‌های بزرگ و کوچک دیگری نیز در تبریز وجود دارد، ولی اهمیت این دو مورد برای بازدید بیشتر است؛ تا جایی که پیشنهاد می‌کنیم بدون بازدید از این جاذبه‌های گردشگری از تبریز خارج نشوید!
لیست پارک‌های تبریز
تفرجگاه عون بن علی
شاهگلی (ائل گلی)
شهربازی باغلارباغی
پارک ولیعصر
ائل باغی (سورتمه تبریز)
پارک توبی (مفاخر)
پارک خاقانی
پارک مسافر
پارک جنگلی باغمیشه
پارک مینیاتور
پارک شمیم پایداری
پارک مشروطه
پارک حکیم نظامی
پارک کوچه باغ
پارک صائب تبریزی
پارک ساحلی تریز
پارک آبی
پارک کنتال
پارک رشدیه
باغ گلستان
پارک عباس میرزا
پارک بزرگ تبریز
بوستان اعتصامی
پارک آنا
پارک حجاج
پارک معلم
پارک پرواز
پارک چشم انداز
پارک منظریه
پارک آزادگان
پارک فرشتگان (اوتیسم کودکان)
پارک پیوند
پارک عباس میرزا
پارک شمس تبریزی
پل‌های تاریخی تبریز
در انتهای لیست معرفی جاهای دیدنی تبریز نیز به پل‌های تاریخی و مهم شهر می‌پردازیم. همانطور که می‌دانید یک رود مهم و نسبتاً بزرگ با نام مهرانه رود (آجی چای) شهر تبریز را به دو نیم تقسیم کرده است. از این رو از گذشته تا کنون تعدادی پل بر روی این رود احداث شده و امکان تردد بین دو طرف تبریز را فراهم کرده‌اند. این پل‌ها امروزه نیز به طور کامل فعال بوده و هنوزهم ارتباط بین دو نیمه شهر را تعبیه می‌کنند. از میان پل‌های دیدنی نیز تنها یک پل را برای بازدید انتخاب کرده ایم که نزدیک بازار تبریز (انتهای بازار به سمت چای کنار) قرار دارد و بازدید از آن خالی از لطف نیست.
لیست پل‌های تاریخی تبریز
پل قاری
پل آجی چای
پل سنگی
پل بیلانکوه
پل ونیار
پل منجم باشی
پل منصور
پل حاجی عظیم
ساختمان‌های مهم تبریز
از جمله موارد و مکانهای دیدنی تبریز برخی ساختمان‌های مهم هستند که به خودی خود یک مکان گردشگری محسوب نمی‌شوند، ولی ممکن است به صورت غیر مستقیم و از جنبه بصری مورد توجه گردشگران تبریز قرار بگیرند. در اینجا نیز تنها به یک مورد از این نوع ساختمان‌ها اشاره شده است، یعنی ساختمان مرکزی شهرداری در چهارراه ابوریحان که فضای دلنشین و پارک مانندی برای بازدیدکنندگان و افراد محلی ایجاد کرده است.
