برج‌های تاریخی تبریز
قبل از اینکه وارد این دسته از محتوای گردشگری تبریز شویم، ابتدا باید برج‌های تاریخی را تعریف کنیم: برج تاریخی به بناهای بلندی گفته می‌شود که در زمان‌های قدیم نسبت به خانه‌ها و بناهای محیط خود برج محسوب می‌شدند. به عبارت دیگر، برج‌های تاریخی ساختمان‌هایی هستند که با بناهای زمان خود قابل قیاس‌اند، نه برج‌ها و ساختمان‌های بلند امروزی که می‌بینیم. پس وقتی می‌گوییم برج یانقین یا آتش نشانی تبریز، قطعاً انتظار نداریم که ارتفاع آن از یک ساختمان چند طبقه بیشتر باشد.
همانطور که می‌دانید تبریز از نظر تاریخی دارای تعداد معدودی برج تاریخی است. همانطور که قبلاً نیز به آن اشاره شد، برج‌های تاریخی تبریز به هیچ عنوان با برج‌های بلند قامت امروزی قابل قیاس نیستند و اهمیتی که دارند تنها از نظر تاریخی است. مهم‌ترین برج‌های تاریخی تبریز عبارتند از برج یانقین (آتش‌نشانی) و برج خلعت پوشان که هرکدام از آنها از اهمیت ویژه‌ای در حوزه گردشگری تبریز برخوردار است. در این صفحه که یکی از زیردسته‌های گردشگری تبریز محسوب می‌شود، سعی کرده‌ایم این برج‌های تاریخی را به صورت مختصر معرفی کنیم. همچنین در صورت نیاز می‌توانید متن معرفی کامل برج‌ها را نیز مطالعه نمایید.
در ادامه به صورت مختصر این برج‌ها معرفی شده‌اند.
تبلیغات
برج یانقین (آتش‌نشانی)
برج آتش نشانی (یانقین) یکی از برج‌های مهم و معروف شهر تبریز و از اولین بناهای تاریخی ایران است که همچنین یک نماد برای برج‌های آتش‌نشانی ایران محسوب می‌شود. برج آتش نشانی تبریز اولین برج آتش نشانی ایران است که به همراه نخستین تأسیسات آتش نشانی ایران با تأسیس اولین بلدیه یا شهرداری در کشور به وجود آمد. قدمت این برج به اواخر دوره قاجار می‌رسد. کاربرد این برج به این صورت بود که حدود 100 سال پیش که دید کاملی روی شهر وجود داشت، آتش‌نشان‌ها و یا نگهبان‌هایی در اتاق بالای این برج می‌ایستادند و نظاره‌گر شهر می‌شدند تا در صورت مشاهده آتش و یا دود، زنگ برنزیِ بزرگی که در این برج نصب شده بود را به صدا در بیاورند. مأموران آتش‌نشانی تبریز که در آن زمان جزو مجهزترین آتش نشان‌های ایران بودند بلافاصله پس از شنیدن صدای زنگ، با بشکه‌هایی بر روی گاری به محل آتش سوزی عازم می‌شدند و با پر کردن آب از انبارهای همسایه‌ها اقدام به اطفاء حریق می‌کردند. یکی دیگر از ویژگی‌های برج آتش نشانی تبریز وجود فانوس و چراغی بر بالای آن بود که دو کاربرد عمده داشت: یکی اینکه در داخل شهر افراد نیازمند امداد از طریق این چراغ به سرعت می‌توانستند محل آتش نشانی را شناسایی کنند، و کاربرد دیگر آن برای مسافران خارج از شهر بود که به عنوان یک فانوس دریایی عمل می‌کرد.
برج خلعت پوشان
برج خلعت پوشان یکی از برج‌های تاریخی تبریز است که قدمت آن به دوره صفویان می‌رسد. این برج در ۵ کیلومتری مرکز تبریز و در جوار رودخانه مهرانه رود واقع شده است که امروزه از محوطه آن برای تحقیقات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز استفاده می‌شود. این برج تاریخی جایگاه و اهمیت بسیار ویژه‌ای برای پادشاهان ایرانی داشت. در دوره قاجار، در این محل، خلعت‌های اعطایی پادشاهان ایران به دوش فرمانداران و خدمتگذاران انداخته می‌شد. ولیعهد مقیم تبریز ابتدا با تشریفاتی به محوطه بسیار فرحناک وارد می‌شد و در محوطه برج سه طبقه می‌نشست و کسانی که قرار بود انعام یا خلعتی از طرف حکومت دریافت کنند در مقابل این برج زیبا به صف می‌ایستادند. بعد از اهدای خلعت، این افراد به طور دسته جمعی به طرف شهر حرکت کرده وارد محل اقامت ولیعهد در عالی قاپو (استانداری امروز) می‌شدند و به رسم دیرین و ادای احترام ابتدا به زانو در آمده درگاه عالی قاپو را بوسیده منتظر نزول اجلال بزرگان می‌شدند و در پایان مهمانی با شکوهی ترتیب می دادند. برج خلعت پوشان شهرت و نام خود را از همین آیین‌ها دریافت کرده است. آخرین مراسم خلعت پوشان در سال ۱۳۳۰ هجری قمری در زمان حکمرانی صمدخان مراغه ای انجام گرفته است.
امیدواریم این مطلب جامع در مورد مساجد تاریخی تبریز بتواند یک راهنمای کامل و مفیدی برای تمام بازدیدکنندگان محترم یوردوز واقع شود. از تمام بازدیدکنندگان درخواست می‌شود چنانچه اطلاعات بیشتری در این موارد داشته یا به نظرتان یکی از آنها به نادرستی معرفی و ارائه شده است در مورد اصلاح و اضافه کردن محتوای بیشتر به این مطلب جامع ما را یاری کرده و با ما تماس بگیرید.