مدارس تاریخی تبریز

مدرسه رشدیه یکی دیگر از مدارس تاریخی تبریز و اولین مدرسه به سبک نوین در ایران است. موسس این مدرسه تاریخی میرزا حسن رشدیه و حاج میرزا احمد مدرس هستند. میرزا حسن رشدیه (میرزا حسن تبریزی) یکی از پیشقدمان نهضت فرهنگی ایران در سده قبل و نخستین موسس مدارس جدید در تبریز و دومین مدرسه در تهران بود. ساخت این مدرسه به سال ۱۳۰۵ قمری برمی‌گردد که ابتدا در محله ششگلان تبریز بنا شد. در سال ۱۳۱۱ مدرسه رشدیه به دلیل تحریک عوام کاملاً تخریب شد. پس از تخریب آن، مدرسه دیگری در کویه جبّه‌خانه ساخته شد. بار دیگر، میرزا علی خان امین‌الدوله باز هم با تحریک عوام باعث تعطیلی این مدرسه شد. این مدرسه تاریخی اکنون در خیابان ارتش جنوبی در مجاورت مرکز اسناد شمال غرب واقع شده است.

مدرسه اکبریه یکی دیگر از مدارس تاریخی تبریز است که در دو طبقه در شمال غرب تبریز واقع شده است و قدمت آن به دوره قاجار بر می‌گردد. مدرسه تاریخی اکبریه دارای تعدادی حجره برای سکونت طلاب دینی است. بنیان‌گذاری این مدرسه میرزا علی اکبر خان است. این مدرسه از سال ۱۳۹۱ توسط سازمان میراث فرهنگی و با هماهنگی امام جمعه و نماینده ولی فقیه و همچنین مدیریت حوزه‌های علمیه استان جهت فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی در اختیار موسسه میراث شیعه تبریز قرار گرفته است. این حوزه دوره‌های متعددی برای عموم برگزار کرده و همچنین چندین کتاب نیز در حوزه‌ی علوم اسلامی منتشر کرده است.

مدرسه تومانیان یکی دیگر از مدارس تاریخی تبریز است که قدمت آن به دوره قاجار برمی‌گردد. مدرسه تومانیان در خیابان شریعتی جنوبی (شهناز)، کوچه بارون آواک واقع شده است. این مدرسه در سال ۱۸۹۵ میلادی توسط خانواده‌ی ارمنی با همین نام ساخته شده است. جالب است بدانید اعتبار ساخت این مدرسه هزینه‌ی جهیزیه دختر جوان و ناکام خانواده ارمنی تومانیان ساخته شده است. این بنا وقفی بوده و مدیریت آن با خلیفه‌گری ارامنه آذربایجان است. از ویژگی‌های بارز این مدرسه اسکلت‌بندی محکم و آجری آن است. نمای ساختمان آجری بوده و قوس‌های نیم‌دایره‌ای در بالای پنجره‌ها به شکل ابرو از زیبایی‌های این ساختمان است.

مدرسه طالبیه یکی از مدارس تاریخی تبریز در جوار مسجد جامع تبریز است. مدرسه طالبیه یکی از مدارس دینی و حوزوی است و قدمت بنای آن به نیمه دوم قرن یازدم هجری برمی‌گردد. بانی ساخت این مسجد طالب‌خان، پسر خاج اسحاق تبریز است و با توجه به وقف‌نامه‌ی موجود ساخت آن در سال ۱۰۸۷ هجری قمری به پایان رسیده است. این مدرسه یکی از مهم‌ترین مدارس آموزشی طلاب و علمای تبریز بوده و عموم مردم به سبب اجتماعات فرهنگی و اجتماعی مختلف به آن مراجعه دارند. در ضلع شرقی این مدرسه عمارت‌هایی با عنوان کتابخانه و مدرسه در سال ۱۳۲۷ شمسی ساخته شده که منسوب به یکی از نیکوکاران تبریز، محمد باقر خوئی کلکته‌چی است.