کلیساهای تاریخی تبریز

موزه ارامنه تبریز یکی از موزه‌های تبریز است که زیر نظر خلقه‌گری ارامنه آذربایجان در محل کلیسای مریم مقدس، در میان نماز واقع شده است. بخش اعظم آثار مشاهده شده در این موزه انواع کتاب‌های چاپی و خطی تاریخی است که به زبان‌های ارمنی، فارسی و عربی نوشته شده‌اند. از جمله سایر اشیای ارزشمند و قدیمی در این موزه می‌توان به این موارد اشاره کرد: صندلی منبت‌کاری ساخت سال ۱۷۲۸ برای اسقف اعظم کلیسای صلیب مقدس، عصای اسقف اعظم ساخت ۱۸۲۵، و ناقوس سوراخ شده‌ی کلیسا ساخت ۱۸۳۱، نشان‌ها و صلیب‌های متعدد دیگر، شمعدان‌های بزرگ کلیسای استفانوس مقدس و قره کلیسا، زنگ بزرگ و در خاتم کلیسا.

کلیسای سرکیس مقدس یکی از کلیساهای تاریخی تبریز تبریز بوده که مانند اکثر کلیساهای تاریخی در مرکزیت شهر تبریز و در خیابان شریعتی جنوبی، کوچه بارون آواک واقع شده است. این کلیسا در واقع به یاد کلیسای سرکیس آذرشهر ساخته شده است. این کلیسا در سال ۱۸۲۱ توسط پطروسیان در محل فعلی ساخته شده و در سال ۱۸۴۵ مجدداً تجدید بنا شده و به سبک ارمنی معماری شده است. بنای این کلیسا، مانند اکثر کلیساهای جهان به شکل سلیب ساخته شده است که در کل سه درب از طرف شمال، شرق و جنوب دارد. در ورودی شرقی کلیسا قبری منسوب به هاکوپ قاراپتیان، یک کشیش، وجود دارد.

کلیسای کاتولیک‌ها یکی از کلیساهای تاریخی تبریز است که احداث آن به سال ۱۲۹۱ شمسی (دوره قاجار) بر می‌گردد. این کلیسا که یکی از بزرگ‌ترین کلیساهای ایران به شمار می‌رود متعلق به مسیحیان کاتولیک ایرانی است. این بنای مستطیل شکل آجری بوده و ابعاد آن ۳۰ متر در ۱۵ متر است. یکی از نماهای زیبای این کلیسا ناقوس آن است که بر بالای بالکن کوچکی واقع شده است. البته یکی از کاربردهای این کلیسا این بود که مراسم‌ها و جشن‌های مختلفی در آن برگزار می‌شد. هزینه‌ی ساخت این کلیسا را یک مرد ثروتمند فرانسوی به نام اوژن بوره پرداخت کرده و شیوه ساخت آن به صورت گوتیک است. این کلیسا همچنین با نام عذرای توانا و ذرای مقدس نیز شناخته می‌شود که در محله قدیمی میارمیار واقع شده است.